Deñiz suvnıñ tatlılaşuv sisteması nasıl çalışqanını ve o, yarımdadanıñ ekologiyasına ve insan sağlığına zarar ketire bilemi İçtimaiy Qırımnıñ mühbiri haber alğan edi.

Tehnikiy ilimler doktorı Nikolay Gömelâ tarif etkeni kibi, işğal akimiyeti, zarlarnıñ tatlılaşuv usulı boyunca çalışacaq olğan tatlılaşuv tertibatlarnı teklif ete. 

“Zar tehnologiyası-süzgüç tehnologiyasıdır. Zarnıñ teşiçikligi ola bile ki, suv keçecek, tuzlarnıñ, suvda irigen maddelerniñ çoqusı ise qalacaq”,-dey Nikolay.

Nikolay Gömelniñ sözlerine köre, suv tatlılaşuvınıñ ayrı bir usulı yoq. Lâkin tatlılaşuvınıñ er bir usulında eñ müim devirlerden biri suvnıñ evelki temizlevi ola. 

“Deñiz suvnen çalışması daa eyi, çünki onıñ maddelerdeki qoyulığı pek yüksek degil ve kerek olğan alğa ketirmek pek qolay. Tatlılaşqan suv, qullanuvğa alıp berile”,-qayd ete ekolog. 

Nefrolog ekimi Aleksandra Soroka, tuzlı suv insannıñ üzviyetine nasıl tesir ete bilgenini tarif etti. 

“İnsannıñ üzviyeti 100-den 70-ke suvdan ibaret. Nasıl suvnı içkenimizge sağlığımız ve çoq yaşaması bağlı. Er kün içkenimiz suvnıñ mineral terkibi bilmek kerek, onıñ terkibinde ağır madenlerdeki tuzlarnıñ, gerbitsidlerniñ, radionuklidlerniñ bar oluvı bizge zarar berecek”,-tarif etti ekim.

Aleksandra Soroka şunı qayd ete ki, tuznıñ sıñırlı miqdarında qullanuvı kerek olğan adamlarnıñ kategoriyası bar. 

“Elbet de, tuznıñ qararsız qullanuvı sağ olğan insanınıñ sağlığına da zarar ketire bile, lâkin bazı insanlarnıñ suv qullanuvınıñ sıñırlaması lâzim, ya aynen, yürek damarlı hastalıqlarnıñ inkişaf havfınen hastalar, arterial gipertenziya, yürek yetersizligi, büyrek hastalıqlarnen olğan adamlarnıñ”,-qayd ete Aleksandra.

Ekolog Oksana Volosko-yemkiv, İçtimaiyge şunı tarif etti ki, suv metr kubnıñ alması içün pek qoyulaştırılğan kub aqımlarnıñ bir buçuq metrni taşlamaq kerek. Kerek olğan tertibatlarsız bu qalımtılar Qara deñizniñ ekosistemasına menfiy tarzda tesir etecekler. 

“Qalımtılarnı suvğa taşlaycaq olsaq, o, ekosistemasınıñ bozuluvı, suv keyfiyetine tesiri olacaq. Er bir deñizniñ ekosisteması ve ayvanatı deñişüvlerge hassas. Yalı boyu buna uzun vaqıt içinde alışa. Buna köre Qara deñizdeki nüfusını deñişterecek, o ise şimdi de büyük degil”,-dey ekolog. 

Professor Nikolay Gömelniñ sözlerine köre, tatlılaşqan suvnıñ metr kubnıñ fiyatı (biñ litr içün) 50 tsentten ziyade olmaz (tahminen 14 grivna ya da 37 ruble).

Tatlılaşqan suvnıñ fiyatınıñ yükselüvine zar temizlüviniñ sisteması da tesir ete bile-tarif etti ekolog Oksana Volosko-Demkiv.

“Bu alda, o, zar qullanuvınıñ qısqa bir müddetidir. Demek, olarnı sıq deñiştirmek kerek. O da olarnıñ fiyatına tesir ete”,-qayd ete Oksana.

Ekolognıñ sözlerine köre, şimdi işğal etilgen territoriyasında bar olğan suv resursları grajdan ealiniñ ihtiyacları içün yetecekler.

“Qırım arbiy-deñiz kompleksleri de onı qullana. İleride ealiniñ suv temin etilmesine tesir etecek. Bar olğan resurslar ile suv temin etilmesi aqqında aytacaq olsaq, o, yeterlidir. Başqa şeyler ise muvazenetine binayen qurulmaq kerekler. Ananeviy köy hocalığı içün yeterli degil”,-tarif ete ekolog.