“Şokoladnı aşamağa tevsiye etkenler”. Qırım tatarlarnı rusiye apishanelerinde nasıl tedaviy etmeyler

Олександра Сурган
·
11:36, 22 Kirazay
“Şokoladnı aşamağa tevsiye etkenler”. Qırım tatarlarnı rusiye apishanelerinde nasıl tedaviy etmeyler
Foto menbası: Крымскотатарский Ресурсный Центр

Aqmescitteki “Hizb ut-Tahrir” eknci davasınıñ eki figurantını, kiraz aynıñ ortasında acele sürette hastahanege aldılar. Cemil Gafarovnı ve Servet Gaziyevni Rostovdaki Vilâyetara 19-cı verem hastahanesine alıp ketirdiler. Bu hastahanede ise, qursağındaki toqtalmağan ağırlıqlarına baqmadan Servet Gaziyev sağ olğanında inadıralar. Amma Cemil Gafarovnı ekimlerniñ baquvı astında qaldırdılar. Hastahanede bulunaraq, o, videokonferentsiya bağnıñ vastası ile sıñırlama tedbiriniñ seçip alınması boyunca makeme oturışında iştirak etken edi. Advokatlar, mütehassıs tibbiy baquvınıñ kerekligi aqqında bir qaç sefer ilân etken ediler.

Qırmtatarlar Servet Gaziyev ve Cemil Gafarov bir künde -2019 senesi saban aynıñ 27Qırımdaki Aqmescit rayonında  tutıp alınğan ediler. Gafarov 59 yaşında, Gaziyevise- 60. Olar, Rusiye Federatsiyasında yasaq etilgen “Hizb ut-Tahrir” din teşkilâtına bağ oluvında qabaatlanılğan ediler. Bu teşkilât, qanuniy tarzda Ukrainada areket ete, amma yarımadanıñ işğalinden soñ Qırımdaki rusiye akimiyeti, aynı bu teşkilâtına ait oluvı içün qırımtatarlarnı ve musulmanlarnı faal sürette taqip etmege başladı. Ukrain ve halqara qanun qoruyıcılarnıñ sırası, bu taqip etüvlerni siyasiy sebeplerden olğanlarnı adlaylar, tevqif ve mahküm etilgen adamlarnı ise-Kremlniñ ukrain mabusları. Qırımtatarınıñ ekisi, Gaziyev ve Gafarovnıñ daa tevqif etüvinden soñ sağlıq meseleleri bar edi. Cemil Gafarovnıñ ІІІ saqatlıq gruppası bar edi, taqiqat tevqifhanesinde ise onı ІІ soyuna deñiştirgenler. Buna baqmadan, oña sıñırlama tedbiriniñ seçip alınmasınıñ er vaqıtta onı ev tevqifinde tutmağa aqqında qararını ne qırım, ne de rostov mahkemeleri alğan ediler. ІІ saqatlıq gruppasına ait olğan adam eki yıldan ziyade taqiqat tevqifhanesinde buluna.

“Ağamnı tutıp alnğanları aqqında haberlerden bildim”-Svitlana Ablâmitova

Servet Gaziyevniñ qız qardaşı Svitlana Ablâmitovanıñ sözlerine köre, onıñ ağası, tam baquvını 2019 senesi keçmek kerek edi, amma saban aynıñ soñunda tevqif etilgen edi:

“Onı çeçek aynıñ başına tam baquvına yazğan edim, bundan evel onıñ mide bozuluvları bar edi. Saban aynıñ 27 ekimge yazıluvı aqqında hatırlatmaq içün bütün kün içinde oña telefon etken edim. Telefonnı kimse almay edi. Amma soñra ağamnı tutıp aldılar dep haberlerden bildim”. Şimdi, Gaziyevniñ sağlıq alını tayin etmege yekâne fırsatı- onıñ diagnozını köz qararı ile belgilemektir,-tarif ete Svitlana. Gaziyevge makeme zalına “acele yardım”ını beş kere çağıra ediler. Bir sefer ekimler, oña yataq rejimi kerek olğanı dep tayin ettiler, makemeni başqa künge tayin ettiler, o, oturışta makemelengenlerniñ tahtasında yatıp iştirak etken edi. Başqa bir sefer ekimler podagranı belgilediler. Mide ve qan basımınen tibbiy meselelerinden ğayrı Gaziyevniñ daa ayaq hastalığı bar. 


Menba: Qırım birdemligi

“Sanitar qısmınıñ reber muavini öz sözüni tutmağan”,-Ayder Azamatov

Gaziyevniñ advokatı Ayder Azamatov tarif etkeni kibi, onı hastahanege alıp ketirgenlerden soñ, Gaziyevniñ qanını alıp onı tahqiqat tevqifhanesine yolladılar, em de yalandan hastalanğanında qabaatlap. “Âpmaq kerek olğanı yapılmadı: talillernen tam baquvı, zond yutuvı ve ilâhre yapılmağan edi. Aqiqaten, menim subyektiv fikrime köre, Gaziyevniñ iç bir tibbiy vesiqası olmağan edi. Onı böyle ağır cinayette qabaatlanğanlarını esapqa alsaq, oña uyğun olğan baquvı keçirilmegen edi. Onı baqqan ekimine o, tahqiqat tevqifhanesinden bir adam olıp, onı büyük bir müddeti beklengenini ve o yalandan hastalanğanı aqqında aytılğan edi dep tüşünem. Çünki ameliyatımda Asan Çapuhnen böyle kibi vaziyetim olğan edi. Onı alıp çıqarıp, kabinetler boyunca yürsete ediler, köz qararı ile baqıp kene de tahqiqat tevqifhanesine qaytara ediler”. Advokat tarif etkeni kibi, 61-ci tibbiy sanitar qısmınıñ reber muavini onıñ imaye etüvi astında olğanını tam tibbiy tedaviylerni yapıp kerek olğanı kibi baqacaqlar dep söz bergen edi, amma sözüniñ saibi olmağan. Azamatov tarif ete ki, bu davanıñ başqa figurantı Cemil Gafarovnı hastahanede tam baquvına qaldırğanlar: “Menimce, Gafarovnıñ advokatı, zenaatdaşım Refat Yahin, tahqiqat tevqifhanesindeki tibbiy sanitar qısmınen bir qaç sefer makemeleşkeni tesir etkendir. İnsan içün kerek olğan tibbiy baquvınen tedaviylemesine irişmek içün makemeleşmek kerekmi? Demek, makemeleşecegimiz”. Şimdi Ayder Azamatov, Rostov vilâyeti boyunca Rusiye İİN 61-ci tibbiy sanitar qısmına qarşı onıñ imaye etüvi astında olğanına tibbiy yarıdımınıñ bermemesi boyunca memuriy davanı azırlay. 

“İmaye astında olğanımnıñ köstergiçleri kritik derecede yüksek olalar”,-Rifat Yahin

Tevqif etilgen Cemil Gafarov, ale daa apishanedeki hastahanesinde bulunmaqtadır. Onıñ hastalaıqlar sırası bar, olarnıñ arasında büyrek yetersizligi , yüreginiñ gipertonik hastalığı ve saqatlığınıñ ІІ gruppası bar. Onıñ advokatı Rifat Yahinniñ sözlerine köre, soñki vaqıt içinde Cemilev, aman-aman er kün onıñ hastahanege acele  yatqızuvı aqqında tahqiqat tevqifhanedeki reberiniñ adına arizalarnı yaza edi. “Gafarovnıñ hastahanede bulunğan vaqtı içinde ekimler, onıñ alçaq basımını stabilleştirip olamaylar. O da olarnıñ mütehassıslığını köstere. Neticede, ekimler şokoladnı aşamağa tevsiye etkenler. Gafarov ise, bu şokoladnı qaydan alsıñ dep sual qoydı”. Soy-soplarnen apishanedeki hastahanesine toplanılğan şeylerni Gafarovğa alıp bermediler. Cemil Gafarovnıñ diagnozlarına köre, onıñ nevrolognıñ mesleatı kerek. Onıñ bulunğan yerinde ise böyle ekim yoq. Advokat tarif etkeni kibi. bu vaqıt içinde onıñ imayesi astında olğanına tam UST’i yapılğan edi ve bir qaç talili alınğan edi. Bundan da ğayrı, diyeta kerek. Ekimler ise oña riayet etmeyler. “İslam qanunlarına köre, aşap olamağan domuz etini alıp ketirler, oña kerek olğan şeylerni ise aftada bir-eki sefer alıp bereler. Gafarovnıñ bar olğan hastalıqlarnıñ sırasında bu şeyler oña  aftada bir-eki sefer degil, daa tünevin kerek ediler. Eger de hastahane, diyetik azıqlarnıñ adiy şaraitlerine riayet etip olamasa”. 


Menba: Qırım.Aqiqat

Advokatnıñ sözlerine köre, Cemil Gafarov bulunğan bölüginiñ reberi bildirdi ki, onıñ eki köstergiçi qarardan ziyade ola. Cemil Gafarov, hastahanede bulunırken makeme oturışlar belli olmağan müddetine qaldırılacaqlar. Makemede taqdim etilgen deliller onıñ şahsiy bulunuvısız tetqiq etip olamaycaqlar