Rusiye Federatsiyasınıñ Devlet dumasınıñ deputatları, Ukraina tamır halqlarnıñ sırasından rusiye ve başqa halqlarnıñ çıqaruvı boyunca Ukraina akimiyetiniñ teşebbüsi aqqında arizanı qabul etti.

Hatırlatayıq ki, Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy, qırımtatar halqınıñ genotsid qurbanlarnıñ hatıra kününe 2021  senesi 18 mayısta yapılğan öz muracaatında qayd etti ki, onen 2021 senesi saban ayında tayin etilgen Qırım deokupatsiyasınıñ strategiyası, esas olaraq qırımtatarlarnıñ aqlarnıñ tamır halqnıñ aqları kibi qaytaruvı ve temin etilmesini tayin ete. 

“Eminim ki, qısqa müddet içinde deputatlar, Ukraina tamır halqlarnıñ statusını baqıp olarnı, ayrıca qırımtatar halqınını statusını tayin eterler”,-ilân etti Vladimir Zelenskiy.

Tamır halqalar aqında Ukraina qanun leyhasına Rusiyeniñ keç olğan cevabı aqqında

Yuliya Tişçenko, RF’nıñ böyle cevabını mısqıl ya da ayın-oyunı kibi dep tüşüne: 

“Elbet de, tamır halqlar içün aqlarnıñ temin etilmesine dair Ukrainanıñ teşebbüsleri RFnen alğışlamaycaqlar, çünki o özü, tamır halqlarnıñ iç bir aqqını temin etip olamay. Olarnıñ böyle sahte yayğarasını eşitmek hucur bir şey, çünki Rusiyeniñ, tamır halqlarına bağışlanılğan qanunlarnıñ sırası bar. Ukraina, rusiye deputatlarına dair qasevet etilgen halqlar bu cedvelde ne içün yoq ki? O, bam-başqa bir saasıdır. Tamır halqlar- tarihiy Vatansız olğan halqlarıdır. Ruslarnıñ özü, tamır halqlardaki fırsatlarnıñ sıñırlavı içün RF’nı bir qaç sefer tenqit ete ediler, olarnıñ tanımasına dair bile. Ayrıca, olarnıñ, az sayılı olğan tamır halqları aqqında qanunı bar, bu halqlarnıñ sayısı 50 biñden ziyade olmamalı dep qayd etile. O ise, Rusiyeniñ territoriyasında yaşağa farqlı halqlar aqlarnıñ riayet etüv imkâniyetini tarlata”,-qayd etti Tişçenko.

Qırımtatarlarnıñ tamır halqı olaraq aqlarnı qaytaruvı ve temin etüvi-ukrain qanun leyhasında Rusiye içün eñ büyük qozğaltıcıdır

“Zelenskiyn prezidentinen kirsetilgen Qanun leyhası, tamır halqlarnıñ aqları aqqında BMT deklaratsiyasına esaslana. aynı Rusiye Federatsiyası, 2007 senesi bu vesiqağa qol tutmadı, Ukraina ise oña 2014 senesi qoşulğan”,-qayd etti Yuliya Tişçenko.- “Ukraina anayasasında, Ukrainadaki tamır halqlarınıñ aqları qanunnen tayin etilgeni aqqında yazıla . Ve Rusiye Federatsiyası, qasevet etmege başlağan aqqında etnik gruppaları, milliy azlıqları Ukrainada  bu  qanunnamesinen imaye etilgenler”.

Böris Babin tüşüngeni kibi,  bu qanun leyhası, bu halqlarnıñ aqlarını asılda kim çezilgeni qaçıncı sefer kösterilgeni sebebinden rusiye deputatları onı pek ağır qabul ettiler:

“Ve o, Rusiye Federatsiyası degil. 2014 seneden itibaren RF, tamır halqlarnıñ öz imaye etüvi aqqında tek söz yürsetip, amma ne qırımtatarlar, ne de qırımaqlar içün uyğun aqlarnı tanımağanını qayd etmek kerek. Buna köre, tecavuzcı devlet, iç bir müsbet areketini etmegen edi. Asılda, olarınñ deşetli tecavuzlığı, Rusiye özü, halqlar apishanesi olğanınen bağlı. Onıñ territoriyasında qavmilerniñ çoqusı, öz tayin etüvi ve uyğun aqlar oğrunda küreşe. Qabul etkenimiz qanun, oñğanlıq olğanını aytmam, amma RF tamır halqlarınıñ bu aqları yoq. Ve, elbet de, olar içün o, can acıtıcı bir şeydir. Halqara standartlarına köre, tamır halqlarnıñ şahsiy devleti yoq”.

Refat Çubarov üzerinde ğıyabiy qırım makemesi aqqında 

“Olarnıñ, kerçekten de, siyasiy işlerniñ sırası bar. O, uvut aynıñ 26 davası, onıñ esas maqsadı- Qırım şurasınıñ duvarları artında ayrı kütleviy isyanlar olıp keçkenini isbatlamasıdır”,-tefsir etti Böris Babin.- “Çubarov efendi ise, bu siyasiy davası içün olarnen seçip alınğan şahısı olğan. Çubarov, Demilev ve başqa soyadılarınen başqa davaları da bar. Anda bizni halqara terrorizminde, Qırımnıñ muasara etüvinde qabaatlaylar. O, siyasiy represiyalarnıñ üslübinde temiz propagandalı tedbiri olğanını da malüm. Yahşı ki, olar daa ğıyaben keçirileler ve tecavuzcı devleti, olarnı amelge keçirip olamay, amma pek istegeni belli”.

Bu qanun leyhasınıñ qabul etüviniñ tezligine dair tahminleri

“Bu qanun leyhası Zelenskiy prezidentinen acele olaraq tayin etilgenine köre, onıñ içün rey berip onı imzalaycaqlarına ve o, qanun olacağına ümüt etem. Deputatlar ya da olarnıñ yardımcıları onı doğurtmağa isteseler, o, iç te yahşı olmaz”,-dep añlattı Böris Babin.