Kündüz mayıs aynıñ 23 Minskte NEXTA  Telegram-kanalınıñ sabıq baş muarriri ve tesisdeşi Roman Protaseviçni yaqaladılar. Protaseviç, Atina-Vilnüs yolu boyunca uçqan Ryanair avia kompaniyasınıñ yolcu uçağınıñ kögertisinde bulunğan edi.Uçaq, Aqrusiye territoriyası üzerinde uçqanda, erkân, minalav aqqında beyanatı sebebeinden eken Minsk ava limanında acele qonuvını yapmağa mecbur edi. 

Tahminen kün içinde, aqşam mayıs aynıñ 24 Aqrusiye İİN, Protaseviç, Minskteki 1-ci taqiqat teqifhanesinde bulunğanını ilân etti. Onıñ “sağlığına iç bir şikâyeti olmağanında” inandırdılar. Böyle ariza, yigitniñ yürek hastalığı bar olğanı aqqında onıñ anasınıñ beyanatına cevabı oldı. Daa, aqrusiye tarafdarı olğan telegram-kanalı, Protaseiçniñ tutıp alınmasınen bağlı ideonı yayınlandırğan. Onıñ içinde, Minskteki 1-ci taqiqat tevqifhanesinde bulunğanını ve “ne yürek, ne de başqa hastalıqlar bar olğanını” ve oña qarşı quvetçilerniñ munasebeti “azamiy tarzda edalı ve qanunğa köre olğanını” bildire.

“Şimdi tahqiqatnen işdeşlikte bulunmağa devam etip Minskteki kütleviy tertipsizliklerniñ teşkil etilmesi aqiqkiy vaqiası boyunca şaatlıq etem”,-dey Protaseviç videoda. 

Ryanair başı Maykl O’Liri, Aqrusiyedeki mecburiy qonuvını uçaqnıñ “devlet qırsızlavı” ve aqrusiye akimiyetiniñ tarafından “ava korsanlığı” olaraq dep adladı.  Daa uçaqta aqrusiye DMK agentleri bar olğanını dep tüşüne. 

“Ryanair  uçağını Minskte bazar künü mayıs aynıñ 23 qonmağa mecbur etip jurnalistni (muarr.-muhalif Roman Protaseviçni) tevqif etmege  Aqrusiye akimiyetiniñ qararı, devlet tarafından destek alıp... devlet korsanlığı ile sponsorlıq etilgen qırsızlavı edi”,-ilân etti o.

Onıñ sözlerine köre, akimiyetiiñ niyeti şusı edi ki, reys yolu boyunca jurnalist Roman Protaseviçni yaqalamaq içün. Daa qayd etkeni kibi, İtaliyadan Litvaniyağa yol tutqan uçağını, onıñ kögertisinde bulunğan, amma neticede tapılmağan patlayıcı maddesiniñ bar olğanı aqqında malümatnıñ peyda oluvından soñ qırıcı uçaqları ozğara ediler

Protaseviçniñ tutıp aluvına cevabı olaraq Avropa Şurası, mayıs aynıñ 24 Avropa Birliginiñ territoiyası üzerinde aqrusiye avia kompaniyalarına uçuvlarnı yasaq etmege qarar berdi. Daa AB yetekçileri avropa kompaniyalarnı Aqrusiye üzerinde uçuvlardan qaçınmağa çağırdılar.

“Avropa Şurası, 2021 senesi mayıs aynıñ 23  Minskteki (Aqrusiye) Ryanair reysniñ mecburiy qonuvını qatiyen mahküm ete. O ise- ava telükesizligini ve aqrusiye akimiyetinen jarnulist Roman Protaseviç ve Sofiya Sapeganıñ tevqif etüvlerni telükege tüşüre”,-denile AB arizasında.

Daa AB’de “Aqrusiye diplomatlarnıñ sürgün etüvinden soñ Latviyanen razılar”. 

Vaqiadan soñ AirBaltic ukrain kompaniyası, Aqrusiye üzerinde uçmamağa karar berdi. Aqrusiye TİN, Latviya elçisine, o ve elçilikteki hadimlerniñ episi, yekâne tenikiy hadimini esapqa almayıp ülkeni terk etmek kerekler dep ilân etti. Latviya Tışqı işler nazirligi, Aqrusiye areketlerine aynı cevabı aqqında ilân etti. 

Mayıs aynıñ 25, Ukraina, mayıs aynıñ 26 itibaren Aqrusiyenen ava bağlarını toqtatqanı aqqında belli oldı. 

“Şimdi nevbetten tış olğan oturışta akimiyet, Astâpı nazirlikke, Devlet ava hızmetine ve “Ukraeroruh” Dİ’ne bunıñ içün kerek olğan tedbirlerni keçirmege avale etti”,-haber etti baş-nazir Denis Şmigal.

Bundan da ğayrı, ukrain avia kompaniyalarına ve uçaqlarğa Aqrusiye cumhuriyetiniñ ava saasında uçuvlarnı eda etmege yasaq olacaq. Devlet sıñır hızmeti de, Aqrusiyeden ya da Aqrusiyege yol tutqan yolcularnıñ resmiyleştirüvini toqtatmağa avalesini alğanı aqqında qayd etile. 

“Minskte Ryanair  kompaniyasınıñ uçağınıñ mecburiy qonuvınen bağlı vaziyet, halqara grajdan aviatsiyası aqqında Konventsiyasınıñ bozuluvı ola. Akimiyetimizniñ qararı, uçuvlar ve yolcularnıñ telükesizliginiñ temin etilmesine yöneliş tuta”,-qoştı nazir. 

Finnair fin ve AirFrance frenk avia kompaniyaları Aqrusiye üzerinde uçuvlarnı toqtatalar. Kompaniyalarnıñ ekisi, mayıs aynıñ 25, böyle qararnıñ, “ilerideki beyannamesiniñ” ilân etüvine qadar sürecegini añlattılar. 

Finnair’niñ beyanatında denilgeni kibi, yañı deñişüvler bazı uçuvlarnıñ vaqtını uzatacıqlar. 

“İlerideki beyannamesine qadar Aqrusiyeni ava saasınıñ qullanuvını toqtatacağımız. Gazipaşa’ğa (Türkiyedeki şeeri) kelecek reysimiz kelecek çarşenbe künündedir. Traficom’nıñ (naqliyat ve ulaşuv agentligi) tevsiyelerine binayen, bu yol, Aqrusiyedeki ava saasınıñ çevresini aylanacaq”,-denile beyanatta.

Bunen beraber, LeFigaro frenk neşriyatı haber etkeni kibi, AirFrance frenk avia kompaniyası, mayıs aynıñ 25 Avropa Şurasınınıñ yekünlerine esaslanaraq, “ilerideki beyanatına qadar” Aqrusiye üzerinde uçuvlarnıñ toqtatuvı aqqında bildirdi.

"AirFrance, Avropa Şurasınıñ yekünlerni diqqatqa aldı, ve buna köre, ilerideki beyanatına qadar öz uçaqlar ile aqrusiye ava saasından uçuvunı toktata”,-denile avia kompaniyasınıñ benâatında.

Daa mayıs aynıñ 25, avstriyalı Austrian Airlines ve poloniyalı LOT avia kompaniyaları Aqrusiye üzerinde uçuvlarnı toqtatqanları aqqında belli oldı, haber ete “Belsat”.

LOT, Minskke reyslerni toqtatıp, Aqrusiye territoriyası üzerinde keçken uçuvlar içün başqa yollarnı tayin etti, bildire Basıluvnıñ Poloniya agentligi.

“AB sammitiniñ qararından evel LufthansaGroup’nıñ başqa avia kompaniyalarnen beraber, ilerideki emirlerine qadar aqrusiye ava saasınıñ çevresini aylandıracağımız dep qarar berilgen edi”,-dedi Austrian Airlines vekili.

Aqrusiye “Belaviası” ise Londonnen Pariske uçuvlarnı orta küz aynıñ 30 qadar lâğu ete. 

İnsan aqları boyunca BMT baş komissarnıñ idaresi, salı künü Nexta telegram-kanalınıñ tesisdeşi Roman Protaseviçniñ ve onıñ qız arqadaşınıñ acele serbest etüvine çağırğan.

“Roman Protaseviçniñ ve Sofiya Sapeganıñ acele sürette azat etilmesine çağıramız, ekisine de Litvaniyağa yolunı devam etmege izin berilmeli”,ilân etti Jenevadaki jurnalistlerine idareniñ matbuat kâtibi Rupert Kölvill.