Ukrainağa Rusiyeniñ büyük miqyaslı ücüminden evel ayatı, insanlarğa faydalı olmağa istegi ve tuvğan ülkeni imaye etmege büyük ıntıluvı aqqında Suspilne Qırım içün intervyüsinde elâk olğan arbiyiniñ ömür arqadaşı Yelizaveta Dolgolikova tarif etken. 

Tafsilâtlıca oquñız:  Qırımlı Gennadiy Dolgolikov, Ukrainanı imaye eterek elâk olğan

“Tek bazı vaqıt soñ işte keç qalmağanını, Maydandaki vaqialarnıñ merkezine ketkenini bildim”

- Gennadiy Qırımdan ola. Aqmescitte doğğan, ana-babası ise - Kefede. Soñki sefer anası bizge 2016 senesi kelgen edi. Adalet oğrunda küreşine yoneliş tutqan ve faal olğan edi. Kiyevge oqumağa kelgen, soñra ise mında qalğan. Baştan çalışmağa ketken, keççe ise - mında kelecek ailesinen rastkelgen. 

İçindeki küreş, çoqtan başlanğan, çünki babasınıñ rusiye tarafdarlığına meyili bar edi, ve onen laf etmegeni zamanı bar edi bile. Qırımda uzun yıllar devamında  propagandası şiddetli tarzda çalışqanını añlamaq kerek. Oğlusı, “bşqa yolunen” ketkeni içün açuvlanğan. Gennadiy ailesinen qavğa etmege istemey edi, buna köre, babasınen asıl da laf etmemege qararı alınğan edi. 

Mektep yıllarında Ukraina tarihınen meraqlanıp öz ocasınıñ yahşı bir talebesi edi. Olimpiadalarğa qatnay edi, bu saada ep buluna edi, aynı mektep yıllarda kelecek mevamı ve aitligine dair añlamı peyda olğandır, ğaliba. 

Gennadiy Dolgolikov ailesinen. Menba: Yelizaveta Dolgolikova

Muzakerede özüni tuta edi, diqqat içün qaraman olmağa istemey edi. Maydan başlağanda maña keç qalmağanı, Maydandaki vaqialarına ketip faallerge yardım etip insanlarğa ilâclarnı alıp ketirgenini tek bazı vaqıt soñra bilip oldım. Qırımnıñ işğalinden soñ daa çoq yatırım ile yardım etmege pek istep Qırımnı qaytarmağa ve öz ülkeni imaye etmek içün Vatan qoruyıcılarınıñ sırasına kirmege azırlana edi, amma ekinci balamnen hamile olğanıma köre onı tuttırıp oldım. 

Bütün bu vaqıt içinde özünen küreşip faal sürette göñülli faaliyetinen oğraşa edi. Öz ülkesine faydalı olmağa istey edi. O vaqıt yardımğa muhtac olğan farqlı brigadalar ve batalyonlarnı qıdıra edi. Öz israrı ve vaqialarnıñ bir birine kelüvi sayesinde Deñiz pihotasınıñ ayrı 503’ci batalyonına çıqıp yigitlerni maliyeviy tarzda özü temin etmege başlağan, soñra ise batalyon askerleri onı işançlı dostı ve yardımcısı kibi körgenler. Oña inanğan ve maliyeviy tarzda yardım etip olğan dostlarnıñ büyük sayısı bar edi, buna köre, Gennadiy, göñüllilerniñ sırasına faal sürette qoşulıp arbiylerniñ ihtiyaclarına paralarnı toplamağa başlağan. 

“Aqayım, özüni ekinci sefer endi afu etmez dep aytqan edi”

- Büyük miqyaslı ücümi başlağanda o vaqıt iş yollanmasında bulunğan edi ve uvut aynıñ 24 sabada evge Kiyevge qaytmaq kerek edi. Aynı o sabadan maña telefon açqan, balalarımıznen yuqlay edik, buna köre, çalar saatı çalğanını saydım. Aqayım bizni uyandırıp cenk başlağanını aytqan. O vaqıt ateş alınuvlarnı körip patlav seslerni eşittik. O, vokzaldan bizni almaq içün kelgen, biz ise - ketmege azır olğan edik, bu sebepten Kiyev vilâyetindeki Bila Tserkva şeerine ana-babamızğa kettik. Anda biz vaqialarnı közete edik, amma aqayım, areket etmek kerek olğanına qarar bergen ve biz bazı şeylerimizni toplap balalarımıznen Lvivge kettik. 

Şeerge kirip bizni çoqusınen telükesiz olğan yyerge alıp ketirgenini bildirdi, bu sebepten USQ sırasına nasıl kirmek mümkün olğanını tüşünmege başlağan. Territorial resmiyleştirüv yyeri Bila Tserkvadadır, anda ise Siya Zaporojlılar adına 72’ci mehanizleştirilgen brigadası yyerleştirilgen. Birden arbiy komitetine telefon açıp Lvivde bulunğanını haber etip onıñ areketleri nasıl dep sorğan. Añlatuvı adiy edi: er bir arbiy komiteti, er bir vilâyeti onıñ talabını qabul etebile. Arbiy komitetine ketkende beraber edik: balalarımız pek ağlap onı toqtatmağa tırışqan ediler. Pek ağır edi. Onıñ qararı qaviy edi. Öz mevamını deñiştirmez dep aytqan. Aqayım, özüni ekinci sefer afu etmez dep aytqan edi. 

Gennadiy Dolgolikov ailenen. Menba: Yelizevate Dolgolikova

Soñra er şey o qadar deñişken ki, Lvivdeki territorial mudafaasına insanlarnı pek almay ediler, buna köre, arbiy komitetlerde şimdi bir şey kerekmey, nevbette turıñız dep ayta ediler. Onı pek açuvlandıra edi, çünki faydalı olıp mında ve şimdi bir şeyni yapmagha istey edi. Başqa yollarnı qıdırmağa başlağan ve 2022 senesi saban aynıñ 11 onı Lviv şeeriniñ arbiy qısmına USQ reberligi astında territorial mudafaasına kibi qabul etkenler. O, Ukraina Silâlı Quvetlerdeki territorial mudafaasınıñ 125’cı brigadası olğan edi. Anda oña pek ağır edi. Brigadadaki yigitler faal olıp areket etmege istey ediler. Bu sebepten başqa bölüklerge keçirilmesi aqqında rica etken ediler. Bölüklerniñ çoqusı, endi şekillendirilgen edi, ya da tecribeni talap etken zenaatlarğa muhtac ediler. Ögrenmege ise - fırsatı olmağan edi, bu sebepten onı beklemege rica ettiler. Kene de, onı bu pek bezdire edi ve o, yavaş-yavaş başqa terkiplerge keçmege tırışqan edi.

“Onı baqıp erkek, ağır bir alda olğanını añladım”

- Soñra olarnıñ qısmını böldiler ve o, Konstantinovkağa kelip anda bazı vaqıt içinde bulunmaqta edi: andan Slovânsk, Soledarğa, soñra Bahmutqa da ketken ediler. Qara qış aynıñ 14 endi Bahmutqa çıqıp keldiler, koşumça küçüne ise - olarnı uvut aynıñ 2 yolladılar. O, onıñ içün yaralanmasınen, ya aynen - boyunnıñ minalı-patlav yarasınen bitken soqaq uruşları edi. Gennadiyni onıñ rotalı reberi çıqarğan. Onı baqıp erkek, ağır bir alda olğanını añlap onı alıp bergen ve uruş keçken yyerine qaytqan. Bugünki kününe qadar ne yyerde olğanını ve onen ne olğanı belli degil, çünki ğayıp olğan şahısı olaraq sayılmaqtadır. Gennadiy, rotalı reberi aqqında haberini pek ağır keçirgen…O, oña işanmaq mümkün ve kerek olğan çoq olmağan dostlardan biri edi. Yigitniñ bedeni alâ daa tapılmağan. 

Gennadiy Dolgolikov ailesinen. Menba: Yelizaveta Dolgolikova

Gennadiyge böyle ağır yaralınmasında yardım etip olsunlar dep eñ yaqın hastanege uzun mesafesini keçmek kerek edi. Dneprdeki Meçnikov İ.İ. adına klinik hastanesine kelip olğan, anda oña ilk sefer ameliyatnı keçirdiler. Bedenniñ çoqusı tarafınen areket etip olamay edi, sağ tarafı, qollarğa işanç bergen edi, amma pek çekişe edi. Ekinci ameliyatı endi Kiyevde olğan edi. Onı akademik Romodanov A.P. adına neyrohirurgiya institutına alıp keçirgenler. Ondan bir afta soñra onıñ alı kerginleşken ve tez sürette onı reanimatsiya ve şiddetli terapiyasınıñ bölügine keçirmege qarar berilgen edi. Hatırada ebediyen qalacaq olğan küreş, ağır ve işançnıñ uzun künleri onıñ nefesi toqtalğan 14 mayıs kününde bitkenler. 

“Liza, esirge teslim etilmeycegimni añlamalısıñ”

- Öz ülkeniñ aqiqiy vatanperveri ve sözüni tutqan insanı olğan edi. O qadar dostane edi ki, onı ozğarmağa insanlarnıñ o qadar sayısı kelecegini beklemey edik. Onıñ sevimli “Musafir” restoranında cenaze üyleliginde muzakere etkenimiz vaqtında onı añdıra edik, ve oña dair ikâyelerniñ büyük sayısı olğanına inanıñız. Ayrıca, öz işdeşler ve dostlarnen dağlarğa yürgeni aqqında. Ep seçüvi bar edi - dağlar ve deñiz, çünki olar - onıñ eñ sevimli yonelişleridir. Daa esinde olıp hastanede bulunaraq, Qırımğa daa yolu qapalı olğanda, dostlarımıznen Karpattaki sevimli yyerimizge ketmek kerek olğanını ep aytqan edi, çünki o, küç yeridir. 

Gennadiy Dolgolikov, “Qırım-Ukrainadır” futbolkasında. Menba: facebook.com/Yana Bogomolnaya

O, ep küler yüzlü ve yahşı keyfiyette olğan edi. Futbol oynamağa sevip turnirler, toplaşuvlarnı azırlap insanlarnı raatlıqqa toplap bücetni teşkil etken edi. O, ep areket etken erkegi edi. Dostlar onı cenkte iştirağından red ettirgen ediler, amma onı tuttırabilgen ber şey olmağan edi. 2014 senesi soñra becrip olamağan soñ şimdi o yahşı tüşünilgen seçip aluvına çevirilgen ve biz bunı ürmet ettik. O, nenen bitecegi aqqında kimseniñ haberi olmağan edi. “Liza, esirge teslim etilmeycegimni añlamaq kereksiñ”, - dep aytqan. O, canımnı ve göñülimni yaqa edi, amma bir şeyni yapıp olamay edim. 2014 senesi başlanılğan küreşine pek çoq vaqıt devamında ketken edi.