Yanvar ayi

Yanvar ayniñ 25  kâinat sınav Ukrain Milliy merkezi Qirimdaki suv anbarlarniñ yoldaş manitoringni keçirdi. Sinav devaminda: Aqmescit, Alma, Partizan, Ayan, Zagorske ve Bağçasaray suv anbarliri tedqiq etildiler. Talil 2020-2021 seneler devaminda yapilğan fotoresimler ile keçirildi.

“Yoldaş monitoring neticeleri ile talil keçirildi, Qirim Muhtar  Cumhurietniñ cenübiy qisimina suv anbarlarniñ denişmeleri qayd etildiler. Buna kore belli oldi ki, suv derecesi 30% azlaşti ve “ölgen acimdan” az oldi. Suv qitliği ekologik balansqa zarar ketire: ayvanat ole, suv anbarlarda ot ve çalılıqlar osmege başlaylar, gidrotekhnik binalarğa havf etile”, - tedqikat malümatlarina aytila.

Kiçik ayi

Kiçik ayniñ 18 Qirim Muhtar  Cumhurietinde Ukraina prezidentniñ vekilâetine beyan ettiler ki, Qirimniñ deokkupatsiyadan evel Ukraina yarimadanen demiryol bağini ğayridan tiklemege niyet etmey. Idarede daa beyan ettiler, “Qirimni quvetnen qaytarmağa” istemeyler.

“Qirim Muhtar  Cumhurietini ve Aqyar şeerini  deokkupatsiya etmek içün Rusiye Fedratsiyasina siyasiy-diplomatik basim usullari işlettirecekler”, - haberde aytila.

Evelsi, «Ukrzalіznitsya» ukrain demiyol taşiciniñ reberligi Qirim yonelişte “areketini ğayridan tiklemek” niyet eteler, amma yarimada territoriyasina kirmecekler.

Ilk baar ayi

Menba: penmedia.io

Ilk baar ayniñ 10 işğal etilgen Qirimda «Krim.Realії» neşirniñ, «Radіo svoboda» leyhaniñ muhbiri Vladislav Esipenko toqtatilğan edi.  Rusiye FTH grajdan bağlar Merkezine haber ettiler ki,  Ilk baar ayniñ 10 Qirimda Vladislav Esipenkoni “Ukraina meraqlarina malümatlarniñ toplamasi” sebepten toqtattilar. 

“Taqiqat-qidiruv tedbirlerniñ devaminda Federal telükesizlikhizmeti ukrain mahsus hizmelerniñ meraqlari ile çalişqan Rusiye grajlanniñ Esipenko V.L. kasus faalieti toqtatilğan edi”, - Rusiye FTH saytina aytila.

20 kün devaminda Vladislavğa mustaqil advokatlarini qabul etmediler.  Birinci mahkeme oturuşina mustaqil advokatini Oleksiy Ladinni qabul ettiler. O zamanda Vladislav FTH hadimleri tarafindan azaplar aqqinda beyan etti. O qabaatluvnen razi degil. Ilk baar ayniñ 10 bu vaqitace Vladislav Esipenko Aqmecit şeerniñ tevqifhanesine buluna.

Çiçek ayi

Çiçek ayniñ 30 Ukraina Yuqari Şurasi resmiyleştirdi ve komitetniñ baquvina №5419 qanun leyhasini berdi. Bu qanun leyhasina kore,  işğal etilgen Qirimğa Dniprodan Şimaliy-Qirimdaki kanali ile suvniñ berüvi yasaq etile.  Buni Ukraina milliy mebusi Oleksіy Gonçarenko haber ettiler.

“Qirimğa Dniprodan suvniñ berüvi qanuniy derecede qayd etilmege mecbur. Qanuñ leyhaniñ teşebbüsçisinnen - “ES” fraktsiyasi oldi, “Golos” ve “Dovira” fraktsiyalarniñ mebusleri ise oña qol tuttilar. Umüt etem ki,  bu muim qararina imdat bildirtmek içün başqa mebuslerniñ de siyasiy ıntılışlari yeter”, - Gonçarenko o zamanda yazğan edi.

Mayis ayi

Mayisniñ 12 AQŞ Devlet departamenti maruzani derc etti.  Anda 2014  senesi Qirimniñ Rusiyenen işğalinden soñ diniy alâmetler ile toqtamağan taqip etüvler tasvir etilgen ediler. 

“Rus ukümeti işğal etilgen Qirimda diniy sebeplerden insanlarini,  yani Qirimtatar musulmanlarini, Yegova şaatlari, Ukraina Pravoslav kilseniñ azalarini taqip etmege devam eteler”, - maruzada aytila.

Vesiqada qayd etile ki,  Rusiye ukümeti haber etti ki,  Qirimda ve Aqyar şeerinde 907 dinniy cemiet resmiy şekilde qayd etilgen. 2019 senesi olarniñ saysi 891 dane edi, demek 2014 senesi işğalniñ başindan   olarniñ sayisi bir binge azlaşti.

Ilk yaz ayi

Ilk yaz ayniñ 1 Aqmescitteki işğal Yuqari mahkemesi Qirimtatar milliy Meclis başina Refat Çubarovğa 2014 senesi, kiçik ayniñ 26  Qirim parlamentniñ yaninda “kütleviy qozğaluv” teşkil etüvine qabaatluv ile uküm çiqarli.  Çubarovni alti yilliq apis cezasina ve 2000 bin ruble  (73 560 grn) köremege mahkemelediler.

Ilk yaz ayniñ 17-18 zengin sağanaqlar sebepten Kerçi şeerini, yarimada şarqinda olğan rayonlarini ve merkeziy Yaltaniñ qisimini suv basqan edi. Yldada bir insan oldi, 58 insan zarar kordiler, bir insan habersiz ğayip oldi, soñ oniñ vucuti tapalğan edi.

Menba: Kerç. FM

Oraq ayi

Oraq ayniñ 3 Qirim futbol birlikniñ başi Yuriy Vetoha haber etti ki, Qirimdaki futbol klublarniñ rus çempionatlarina ve avropali yarişlarina iştiraq etmege aqlari öq. 

“UEFA ayttilar ki, oz qanunnamelerini bozmağa olmaylar. Bizge mahsus status berildi, amma ne Rus futbol birligine qoşulmağa ne de ayri territoriya ile avropali yarişlarda iştiraq etmege aqimiz öq”, - Vetoha haber etti.

Arman ayi

Arman ayniñ 17 Aqmescit rayonniñ Mamaq koyundk yerli imamniñ Raif Fevzievniñ evine taqiqat tedbirler keçirildiler. “Qirim birdemlikniñ” malümatlarina köre, Fevzivden ğayri işğal quvetçiler Qirimda ve Aqyarda Rustem Murasovni, Rustem Tairovni, cebbar Bekіrovni ve Zaur Abdullaevni toqtattilar. Rus haber vastalari, “quvetçilerge” bağlanip yazdilar ki, sanki Qirimda “Hizb ut-Tahrir” teşkilâtniñ beş azasi toqtatilğan edi.

Arman ayniñ 23 “Qirim platformaniñ” inauguratsiya samiti keçti ve Qirim deokkupatsiyaniñ halqara formatini başladi. “Qirim platformaniñ” birinci sammit çerçivisinde Kievde esas mevzularğa bağişlanğan tedbirler keçtiler.

Menba: Ukraina prezidentniñ ofisi

Birinci tedbir “Qirimtatar halqniñ aqlarniñ ğayridan tiklemesi Qirim deokkupatsiya aleti ile” sualine bağişlanğan edi. Ekincisine  düniya cemieti ile Qirim anneksiyaniñ qabul etmemezligi muzakere etildi.  Daa eki tedbirte ekspertler Qirimniñ reaintegratsiya yollari, Qara ve Azaq deñizlerde olğan telükeleri aqqinda malümat berdiler. Neticede samit iştiraqçilari ortaq vesiqani imzaladilar.

Ilk küz ayi

Ilk küz ayniñ 4 Aqmescit rayoniñ Pervomayskoe koyunde işğal quvetçiler Qirimtatar faalni Nariman Celâlovni toqtattilar. Ondan ğayri ilk küz ayniñ 3-4 Qirimda Azіz Ahtemovni, Asan Ahtemovni, Eldar Odamanovni, şevket Useinovni toqtattilar. Odamanovni ve Useinovni memuriy apisten soñ azat ettiler.  Nariman Celâlovni ve Ahtemovlar qardaşlari şumhay koünde gaz boruniñ patlavinnen bağli diversiyada qabaatladilar.

Menba:Qirim birdemligi

Ekim ayi

Ekim ayniñ 29 Rostov-na-Donu şeerniñ Cenübiy ortaliq arbiy mahkemeniñ kolegiyasi Bağçasaray “Hizb ut-Tahrir davaniñ” 4 dane iştiraqçilarina nevbetteki ukümlerini çiqardi: 

• Seytumer Seytumerovğa qatti rejim koloniyada 17 yilliq apis cezasi çiqarildi. Uç yarim yilini o apiskhanede keçirecek. Kerçekten, andaki qaydeler koloniyadan qatti.
• Osman Seytumerovğa - qatti rejim koloniyada 14 yilliq apis cezasi çiqarildi. Uç yarim yilini o apiskhanede keçirecek.
• Rustem Seіtmemetovğ - qatti rejim koloniyada 13 yilliq apis cezasi çiqarildi. Uç yarim yilini o apiskhanede keçirecek.
• Amet Suleymanovğ - qatti rejim koloniyada 12 yilliq apis cezasi çiqarildi. Uç yarim yilini o apiskhanede keçirecek.

Boş ayi

Boş ayniñ 23 Aqmescitte “politsiya hadimleri” Edem Semedlâevni qarşilamaq içün tevqifhane binasina kelgen faallerini toqtattilar. Buni “Krim.Realії” muhbiri haber etti. Muhbirniñ aytqanina köre, 31 insan toqtatildi, olar arasinda 10 dane qadin edi. qayd etile ki,  olar arasinda metbuat kartalar  “Qirim birdemligi” teşkilâtniñ jurnalistleri ve muhbirleri bar edi. Toqtatilğan insanlarini Kievskiy, Merkeziy ve Demiryol  politsiya bolüklerine alip kettiler. Beş qadin geceni tevqifhanede keçirdiler Soñ olarğa para cezalari çiqarildi. Aqaylarğa ise memuriy apis cezasini çiqardilar. Işğal vaqitindan bu qadinlarniñ birinci kütleviy toqtatuvi edi.

Araliq ayi

Araliq ayniñ 17 işğal quvetçiler Eski Qirimda Nariman Ametovni tintüv keçirdiler. Tintüvten soñ Ametovni toqtattilar. O “Qirim birdemligine” haber etti, “FTH hadimleri” oñi elektrik aqim ile azaplağan ediler.

“Uçunci uruşini alğanda, miylerim qaynamağa başladilar. Men bir şeyni nezaret etmege olmadim. Men bağirdim: “Men aletke oturacam!” . Maña cevap berdiler ki, “Endi men qarar çiqaracam” ve urmağa devam etti. Andan çiqmağa olmacam dep tüşüne edim”, - Ametov haber etti.

Menba:Qirim birdemligi