Bunıñ aqqında “Alraid” cemiyet teşkilâtlarnıñ Ukrainara birleşmesiniñ başı Seyran Arifov, Ukrinformdaki matbuat konferentsıyası vaqtında haber etti.

30 yıl içinde Ukraina, Şuralar akimiyeti sürgen vaqıtlarda olğanı kibi “ruhiy toplama lageri”nden din serbestligine ve onıñ ameliy kerçekleştirüv aqqınıñ kerçekleştirüv saasında dünya liderlerden birisine çevirilgen.

Bütün yıllar içinde Ukrainanıñ mustaqilligi sayede  farqlı din adamlarnıñ öz dinine bağlı olmağa fırsatı bar edi. Ukraina terriroriyasında çalışqan islam teşkilâtlarnıñ çoqusı, “Ukraina musulmanlarnıñ kongressi” platformasınıñ teşkil etüv teşebbüsini bildirdiler”.

“Ukrainadaki musulmanlar kongressi” kibi birleşmesiniñ kerekliginiñ añlamı, ukrain musulmanlarnıñ cemiyetinde daa bir qaç yıl evel peyda oldı. Dnepr ş. musulmanlarnıñ diniy cemiyet vekili, böyle kibi birleşmesiniñ teşkil etüv sebeplerni qayd etken: 

“Musulman teşkilâtlar Ukrainada onıñ mustaqiliginiñ başlanuvından evel inkişaf etilmege başlanğan ediler, 2014 senedeki inqilâp vaqtı, islam cemiyetinde peyda olğan ceryanlarına tesir etken”, - dedi Pavlo Fedosov.

Şunı anlattı ki, Menlik inqilâbınıñ vaqıtlarda eşitilgen esas şiarları, musulmanlarnıñ çoqusında destek buldılar, çünki olar İslamnıñ esas ümdeleri olalar.

“Teşkilâtlarımız devlet aqlarını qorumağa ep yardım ete ediler ve aynı o zamandan beri musulman cemiyetlerniñ faal teşkil etilmesi başlana. Bu ceryannı tezleştirgen vaqiası, Ukraina territoriyalarnıñ vaqtınca işğali olğan. Tarihqa köre, musulmanlarnıñ yaşağan territoriyalar, ya aynen - Qırım ve Ukrainanıñ Şarqınıñ işğali, musulman cemiyetindeki aenksizligine alıp ketirgenler. VİT’da öz işini toqtatqan şiddetli musulman merkezleri qalğanlar, çünki işğalcılar musulman medeniyetine dair basqılarnı qullandılar”  - qayd etti İMM vekili.

Hatırlatayıq, 2016 senesi ilk qış aynıñ 5, Kiyevde musulmanlar, cemiyet ve devletlerdeki munasebetlerniñ ümdeleri aqqında ülkedeki musulman cemiyetlerniñ beyannamesi imzalanğan edi. Ukraina musulmanlarnıñ Hartiyası, Ukrainadaki 35 musulman cemiyetiniñ vekilinen qabul etilgen. Vesiqanıñ işlep çıqarılmasına ülkedeki islam teşkilâtlar ve birleşmeler qoşulğan ediler. Vesiqa, Ukrainadaki musulmanlarınen İslam ümdelerniñ tasviri ola.

Bunen beraber Ukrainadaki musulmanlar ukrain qanunlarına riayet etip  ukrain vatandaşlığınen közde tutulğan bütün aqlarnı ve mecburiyetlerni qabul eteler. Ukraina musulmanlarına faal vatandaşlarğa olaraq ülkeniñ siyasiy ayatında iştirak etmege izin berilgen, çünki vatandaşlıq, rey berüvinde ve ülke institutlarında iştirğı mevamından siyasiy faalligini közde tuta. Ukraina musulmanları Ukraina suverenitetini, onıñ mustaqilligini tanıp onıñ territorial bütünligine qol tutalar.

“Aynı faal içtimaiy iştirağı, Ukraina Hartiyasını imzalağan teşkilâtlarnı ve iştirakçılarnı farq ete, çünki biz cemiyetlerniñ şahsiy sıñırlarında toplanmaymız, bu cemiyetnen beraber olmağa tırışamız, çünki biz onıñ qısmı olamız”, - tarif etti Dnepr ş. İslam medeniy merkeziniñ vekili Pavel Fedosov.

“Ukraina musulmanlar kongressinen” riayet etilecek olğan ümdeleri: 

 • Birleşüv ve ilerideki faaliyet, bütün islam ilmiy-uquqiy yönelişler ve etnik gruppalardaki vekilleri içün teñlik esaslarda olunmaq kerekler.

 • Radikalizm ve dayanmamazlıq baqışlarnıñ er soyunı red etmek.

 • İslam cemiyeti içinde ve bütün ukrain cemiyetiniñ miqyasında aenkli munasebetlerine köz etüvi.

 •Ukraina ve yerli cemiyetlerniñ inkişaf ceryanlarında faal iştirağı.

 • Öz faaliyetinde “Ukraina musulmanlarnıñ hartiyasındaki” ümdelerine riayet etmek.