İşğal etilgen Qırımnıñ KÇNN gümrükhane işini toqtata. Belli malümatlar

Анастасія Діденко
·
11:28, 20 Qasımay
İşğal etilgen Qırımnıñ KÇNN gümrükhane işini toqtata. Belli malümatlar
Foto menbası: УНІАН

Ukrain gümrükhanesi Qırımnıñ memuriy sınırında grajdanlarını teşkirmecek. Ukraina prezidentnıñ KMC vekilâyeti haber etti ki, 2021 senenin boş aynıñ 21 ukrain gümrükhanesi “Çonğar” ve “Kalançak” KÇNN öz areketeni toqtata.

Vekilâyette qayd etilgen denişmeler: 

  • Qırım sakinlernıñ rezident statusını ğayrıdan tiklemege yardım etecekler;
  • memuriy sınırından qıta Ukrainağa şahsiy şeylernıñ keçerüvini yengileştirecekler;
  • “Qırım” azat iqtisadiy zonanıñ yasağından soñ, ukrain admin sınırnıñ keçüvinden soñ Ukraina gümrük qanunnamenıñ qaydeleri, yani 370 maddesi, areket etmeyler. Bu maddede sınırdan keçirmege mümkün olğan şeylernıñ cedveli bar;
  • asabalıq aqlarını yerine ketirmege imkân peyda oldı.

“2014 senesi “Qırım” azat iqtisadiy zonası aqqında qanun qayd etildi. Oña köre, Qırım sakinleri rezidentlerinnen sayılmaylar. Bank esabatlarnen, aylıqlarnen ve çeşit türlü añlaşmalarnen meseleler peyda olğan. Bugünki vaziyeti aqqında aytsaq, bu madde insanlar içün faydalı degil, o bizneske bağlı. Kerçekten, memuriy sınır çeşit iqtisadiy zonalarnıñ sınırlavı olmacaq, çünki biz Qırım” azat iqtisadiy zonadan vazgeçemiz ve aslında mahsuslanğan iqtisadiy boşluqlarını red etemiz”, - işğal etilgen Qırımda Ukraina prezidentnıñ sabiq vekili, insan aqlar suallerden Avropalı mahkemenıñ sabiq icracisı Böris Babin Suspilne Qırımğa haber etti.

Ekspert qoştı ki, adiy grajdanlar içün denişmenıñ manası tek gümrük nezaretnıñ yoq etüvi, çünki nezaret episi bir sınırci hızmetelernen, politsiya hadimlernen yapılacaq.

“Başqa meşur neticeler, yani Qırım azat iqtisadiy zonanıñ red etüvi tek iqtisatqa tesir red etecek. Qırımda mülkuyetleri olğan büyük ukrain benefitsiarlar: işhaneler, himik sanayı, külçe resurslarnıñ quruvı qanundan tış olacaqlar. Hucur şey, bir taraftan biz sanktsiya siyasetigi be tecavuziy devletke iqtisadiy basımnıñ müimligini muzakere etemiz, ve şu zamanda Ukrainada işğal etilgen Qırım yarımadanıñ iqtisadını inkişaf etken qanunı bar”, - Böris Babin ayttı.

2021 senesi arman ayında Ukraina prezidenti Volodimir Zelenskiy Qırım azat iqtisadiy zonanıñ red etüvi aqqında emirini imzaladı. Evelsi, oraq aynıñ 1 Yuqarı Şura “Qırım” azat iqtisadiy zonanı red etken qanunleyhasını qayd etmek içün rey berüv keçirdı. Bu teşebbüske 328 mebus imdat bildirtti.

Devlet bergi hızmeti haber ete ki, “Qırım” azat iqtisadiy zonanıñ territoriyasından Ukrainağa ya da Ukrainadan 10 bin yevrodan ziyade yazuv gümrük  vesiqasız keçirmege mümkün degil edi. 

  • 2014 senesi arman aynıñ 12 qayd etilgen “ “Qırım” azat iqtisadiy zonanıñ yaratuvı ve Ukrainanıñ vaqıtace işğal etilgen territoriyasınla iqtisadiy faaletnıñ hususiyetleri” aqqında  №1636-VII Ukrainanıñ qanunı;
  • 2014 senesi boş aynıñ 3  Ukraina Milliy bank İdarenen qayd etilgen ““Qırım azat iqtisadiy zonada vaqıtace işğalnıñ rejimi devamında para qullanuvnıñ qaydeleri” №1636-VII añlaşması;

Adiy grajdanlarğa memuriy sınırdan  rus rublelernen 10 bin grivnağa uyğun para cemisini keçirmege mümkün edi. Bunı gümrükhanenıñ hadiminnen ağzaviy qayd etmege kerek edi. 

Böris Babіn 2021 senenin boş aynıñ 21 Qırımdan Ukrainağa paralar keçerüvnıñ yañı qaydelerini añlattırdı.

“Bunı regurleşken qanun yoq, qanuniy senet ile nezaret etilecek. Qanun olsa de, olmasa de, bu suallerge tesiri yoq. Bu para nezaretnıñ nizamını deniştirecek, çünki gümrükhane öz areketini toqtata. Bu qanunnıñ toqtatuvı memuriy sınırnıñ keçuv qaydelerini red etmey. Olar qalalar, quvetleştireler, çünki iqtisadiy faaletnen bağlı mevamlar ğayıp olacaqlar.  Ukuq saağa bağlı sualler: grajdan, kriminal, memuriy -  bu bütüyen Qırım aqqında degil, tek  işğal etilgen territoriyalar aqqında qanundır. O denişmesiz areket etecek, çünki bu qıta territoriyala davalar baqmanıñ nizamıdır”, - Böris Babin ayttı.

Qırımnıñ işğalt ükümeti yarımada territoriyada COVID-19 mecburiy aşıluvını qayd etti. Rus devlet organlarnıñ emirine aytıla ki, işğal etilgen Qırımda maarif idarelernıñ, sağlıq saqlav müessiselernıñ, içtimaiy mudafaa organlarnıñ, tecaret (keterüv de), aşayat ve maişiy hızmetlernıñ, dülberlik salonlarnın, fitnes-merkezlernıñ aşılanmağa mecburlar.

“Yazıq ki, tecavuziy devlet vaqıtace işğal etilgen Qırımnıñ territoriyasına öz qanunsız siyasetini yerine ketire. Ukraina ilâçlarını ketirmege iç bir vaqıt red etmey edi, boş aynıñ 21 soñ de red etmecek. Şimdiki vaqıtında epidemiologik vaziyeti ile mesülietini Rusiye Federatsiyası çekmege mecbur. Ukraina tek öz vaktsinalarını teklif etmege ola.

Qırımda aslında DSST qabul etilgen vaktsinalar yoq. VİT qullanğan vaktsinalar tamamınnen sağlıq  saqlamağa olmaylar. Demek, insanlarğa kerekli tibbiy yardımını bermeyler, olar astında ekeperementler keçireleler. RF territoriyasında yaratılğan vaktsina Ukrainada qabul etmey, Qırımdan ve başqa devletlerden kelgen adamlarğa izolâtsiyanı, dispanserizatsiyanı ya da DSST qabul etilgen vaktsinanen aşıluvını yapmağa teklif eteler”, - İASAM sabiq vekili ayttı.