Ukraina rus arstistlerini işğal etilgen Qırımda çıqışları sebebinden cezalacaq mı

Анастасія Діденко
·
15:05, 02 Qasımay
Ukraina rus arstistlerini işğal etilgen Qırımda çıqışları sebebinden cezalacaq mı
Foto menbası: etvnet.com

Ukraina prezidenti Volodimir Zelenskiy rus artistlernıñ Ukraina territoriyasında çıqmağa yasağı aqqında petitsiyağa cevap berdi. Petitsiyanıñ müellifi teleyetekçi İgor Kondratük edi. Öz petitsiyasına Kondratük cenknıñ soñunace ve Qırımnıñ qaytaruvınace  rus grajdanlığı olğan artistlernıñ Ukraina territoriyasında çıqışlarını yasaq etmege rica etti. Yetekçi tek açıqtan Ukrainağa imdat bildirtken artistlerini qabul etmege teklif etti.

Prodüser emin ki, tecavuy devletnıñ grajdanları eglenç saada çalışsalar de, kerçekten medeniyetmızde fayda ketirmeyler. Tecavuziy devletnıñ vekilleri tınç qalıp, işğalğa qol tuttılar, demek Vatanlarına şarqıy Donsbasta cenk inkişafına qol tuttılar. Demek, olar de Rusiyenıñ tecavuziy areketleri içün mesüliet çekmege mecburlar. Aytqanına köre, tek açıqtan Ukrainağa imdat bildirtken ve Rusiyenıñ tecavuzını maküm  etken artistlerini qabul etmege mümkün ola. 

“Bir artist işğalci ruslar ve olarnen zapt etilgen ukrainler içün çıqsa, bu elbette doğru degil. Tecavuziy devletnıñ medeinetine snvgiy ukrainlernıñ aqıllarnına “işvetsiya sindromnı” inkişaf ete. Ondan vazgeçmek kerek, çünki bu ukrainlernıñ ğalebeleri içün müim bir şey ola. Tecavuziy devletnıñ medeniyeti, muzıkası cenk vaqıtında siyasetten tış olmaz.  Çünki olar başqa usullar ile cenknı devam etmege meraqlanğanlar”, - Kondratük petitsiyada añlattı.

Ukraina prezidenti  Volodimir Zelenskiy cevap berdi ki, areket etken qanunlarda Rusiye Federatsiya grajdanları olğan artistlernıñ çıqışlarını sınırlağan ve nezaret etken mehanizmler bar. Misal olaraq, UTH böyle çıqışlarda Ukraina içün haflı rus grajdanları iştiraq etseler, red etmege aqqı bar.  Ondan ğayrı, ukrain qanunlarına köre, rus teşviqatını tarqılağan ya ukrain territoriyalarnıñ Rusenen işğal etüvını aqlağan kütleviy tedbirler red etileler. Prezident qayd etti ki, “Televizion ve Radioyayınlav” Qanunğa köre, telekanallar Ukraina telükesizligine havflı artislernıñ çıqışlarını ya da programmalırını yayınlamağa aqları yoq”.

Onnen beraber, devlet başı petitsiyanı Ukraina premyer-ministrge Denis Şmigalğa, Ukraina milliy telükesizlik ve mudafaa Şuranıñ kâtibine Öleksiy Danilovğa ve Telükesizlik hızmetnıñ başına İvan  Bananovğa yolladı ve rica etti:

  • qayd etken tekliflerini işlettirmek; 
  • uyğun qanunlarnıñ yerine keterüvini, yani “Ukrainadaki turne qaydelernıñ” tecavuziy devletnıñ artistlerine bağlı tedbirlernıñ vaziyetini talil etmege; 
  • teşkil etüv ve keçerüv sisteması aqqında suallernıñ yahşılaşuvı ve qayd etilgen Qanunnıñ bozuvı sebebinden mesülietnıñ quvetleştirüvı.

"LiberateCrimea" halqara areketnıñ faali, Qırımtatar resurs merkezinin eksperti Sergiy Parhomenko ayttı ki,  rus artistlernıñ “medeniy tedbirleri ile” çıqvşlarını yasaq etken adimlerini beklemege keregi yoq.

Faal işğal etilgen Qırımdan kiriş/çıqış qanularını bozuv sebebinden mesüliet suallerine mükemmel saymay. Ondan ğayrı qayd etti ki, Ukraina telükesizligine havf etken medeniyet erbaplarnıñ cedvelini Ukraina medeniyet Nazirligi tize.

Ekspert añlattırdı, qanunğa köre, sanktsiya cedvelerini tizmege Medeniyet nazirliknin aqqı yoq. Bunı tek UTH, Yuqarı Şura, Milliy Bank yapmağa mümkün olalar. Ukraina prezidenti ise, sanktsiya cedvelini kenişlemek içün MTMŞ hatip etmege mümkün ola.

Daa Parhomenko ayttı ki, grajdanlarnıñ bu sualde manası de büyük. 

“Cemiyet de narazlığını bildirtmege ve ükümetke basmağa, vaziyetini deniştirmege talap etmege mecbur. Endemeyıp otrusa - petitsiyanı körmemezlikke uracaqlar.  Yazıq ki, medeniy fondı pek hafvlıdır. Rusiye malümat-medeniyy cenkte ğabele qazana”, - ayttı.

Ekim aynıñ 19 Medeniyet nazirligi 21 insannı qara cedvelge qoştı (Nazirlik saytında bu malümatlar bar”, şimdiki vaqıtında anda 228 insan qayd etile. Bu cedvelnıñ eki azası - Yosip Kobzon ve Öleg Tabakov öldıler, Morgenştern yırcı ekim adı ile, öz adınnen (Valєєv/Morgenştern Alіşer Tagіroviç) ve psevdonim ile qayd etile.

"LiberateCrimea" halqara areketlnıñ vekili fikir ete ki, böyle qatalar  bu yöneyelişte çalışqan devlet ükümet organlarnıñ faydasız olğanını taqdim eteler. Daa o ayttı ki, Rusiyenıñ Qırımda medeniy ekspansiyasi evelsi işğalnıñ temelini yaratqan edi. 

Medeniy ve til ekspansiyası Qırımnnı işğal etüv ceryanını 2014 seneden evel başladı. Olar “eşil adamlarnıñ” peyda olğan temelini azırladır, soñ ise quvet usullar ile işğal etüv ceryanını soñuna ketirdiler. Sergiy Parhomenko fikir ete ki, siyasiy quvetlerimiz yetse, episi bozuvcilarını sanktsiya cedveline qoşmağa mümkün olacaq. 

Daa oquñız: QRM UTH Rusiyeden kelgen artistlernıñ Ukrainağa kirişlarını yasaq etmege çağırta

Evelsi qırımtatar resurs merkezi UTH işğal etilgen Qırımnı rus yırcılarnen ziyaret etüvi aqqında malümatlarını teşkirmege rica etti. Yırcılar arasında Basta, Yolka ve İrina Krug.

“UTH qırımtatar resurs merkezinin hatibi ile resmiy malümatlar bermedi. Resmiy olmağan menbalar bar, anda qayd etilgen artistlerine Ukraina territoriyasına kirmege zarar etken kerçekler yoq dep aytıla. Olar problemasız sınırını keçmege olacaqlar”, - Parhomenko ayttı.

Ekim aynıñ 8 İrina Krug Kiyevde kontsertne çıqqan edi. Faaller tedbirini piket etken ediler, çünki artist işğal etilgen Qırımda çıqqan edi. Sabiq ömür arqadaşı ve İrina Krug kontsertlernıñ teşkilâtçisı ayttı ki, o yarımadağa İrinasız kelgen edi.

Sergiy Parhomenko fikir ete ki, ukrainler rus artistlerine açıqtan “Qırım kimnıñ ola?” sualini bermege mecburlar. RF grajdanları rus ükümetnıñ areketleri sebebinden kütleviy mesülietini çekmege mecbur degiller.

Daa oquñız: Yolka rus  yırcısı, Ukrainadaki kontsertlerni başqa vaqıtqa tayin ett