«Qırım diversantlarnıñ» 3-ci davası

Олександра Сурган
·
11:35, 18 Cevizay
«Qırım diversantlarnıñ» 3-ci davası
Foto menbası: Кримська солідарність

İlk küz aynıñ 4 Qırımda qırımtatarlarnıñ evlerinde tintüvlerniñ sırası olıp keçti. Onıñ neticesinde beş insan tutıp alınğan edi: Nariman Celâl, Ahtwmovlar ağa-qardaşı: Asan ve Aziz, Eldar Odamanov ve Şevket Üseinov. Qırımtatarlarnıñ evlerinde tintüvler FTH hadimlerinen Aqmescitniñ yanında olğan Perevalnoye köyündeki gaz borusınıñ bozuluvı sebebinden keçirilgen ediler. Keççe belli olğanı kibi, Asan Ahtemov ve Aziz Ahtemovnı “diversiyanıñ yapıluvında”, Nariman Celâlnı ise “diversiyağa yardımında” qabaatladılar, keççe onıñ qabaatlavlarnı Rusiye Federatsıyası cinaiy kodeksiniñ 281 maddesiniñ 1-ci qısmına deñiştiediler.

Advokat Emine Avamilevanı Nariman Celâlğa tek ilk küz aynıñ 5. Şaat statusında ilk sorğular ve yüzleştirüvler Avamilevasız keçirilgen ediler. Keççe, Celâlnıñ bütün sözleri onıñ qabaatlavına kirsetilgen ediler. Ahtemov ağa-qardaşlarnıñ davasını ise Nariman Celâlnıñ davasınen birleştirgenler. Lâkin, ilk küz aynıñ 4 tutıp alınğanları aqqında belli olğanı aqqında İçtimaiy Qırım, eñ müim olğanını topladı. 

Nariman Celâl

Tintüv, saba saat 4’te başlanğan. Onıñ bütün elektron cihazlarnı aldılar ve advokatlarnı beklemediler. Nomerasız mavı maşnasına oturttılar ve ömür arqadaşı Levizağa onı polis bölügine alıp ketkenkerini haber etip belli olmağan yönelişte alıp kettiler. “Maşnada Aqmescitke keteyatqanda oña çuvalnı ve qırçmalarnı taqtılar ve is etkenine köre, Bağçasaraydaki FTH’ne alıp ketirdiler.Yolda o, ruhiy basqısına oğratılğan edi. Başqasını ayt, yoqsa saña ve tuvğanlarına zarar ketirelicek dep qorquta ediler. Tecavuznı qullanmağa tehdit ete ediler. Yaman operativciniñ rölüni oynağan bir adam bar edi, yahşı soyunı köstergen başqası da bar edi. Basqı, ciddiy edi. Bundan da ğayrı, onı poligraf degeninde ruhiy beden tecavuzına oğrattılar”. Tarir etken edi Nariman Celâlnıñ advokatı Nikolay Polozov, onıñ tevqif etilgen bir qaç künden soñ. Keççe Nariman, onıñ tevqif etüvinden soñ ve taqiqat tevqifhanesinde ne olıp keçkenini tasvir etip mektüpni alıp bergen. Şimdi, “diversiyada şubesi boyunca” rusiye quvetçilerinen tutıp alınğan Nariman Celâl, taqiqat tevqifhanesinde  “ekstremist ve tertoristik cinayetlerine mail olğan” şahıs olaraq profilaktik esabına qoyulğan edi. Bunıñ aqqında şubelengen özü, öz advokatlar Nikolay Polozov ve Emine Avamilevağa tarif etken. 

Asan Ahtemov

Asandaki tintüvi bir qaç saattan evel gece ilk küz aynıñ 3 başlanğan. Ahtemovnıñ evine maskalı ve kamuflâj urbalarda adamlar kirdi. Qırımtatarınıñ betine közlerini qapatqan  plastik maskasını, qırçmalarnı taqtılar, bunen beraber quvetçiler iç bir qararını aytıp bermediler. Onı evden alıp çıqardılar ve alıp kettiler. “Onı bütün yol devamında silânı gizliden qoyarlar dep tehdit ete ediler.Er şey aqaretlernen ve onıñ ailesine qorqutuvlarnen refaqat etile edi”, - tarif ete advokat Ayder Azamatov. Asanğa sıñırlama tedbiriniñ seçip aluvı vaqtında o ve onıñ ağası Aziz, añlaşma boyunca advokatlarından red etüvini yazdılar. 

Rusiye quvetçilernen alıp ketirilgen binasında Ahtemovnı kürsü arqalığına betinen oturtıp ayaqlarnı skotç ile kürsü ayaqlarına bağladılar, qollarını ise -arqalıqqa. “Qulaqlarğa ince tellerni kiydiler. Asan, elektrik çapmasını duydı. 10 saniye süre edi, soñ toqtatıp kene de başlay ediler, 6-7 kere yaptılar. Bu vaqıt içinde ıncıta ediler. Bundan soñ olarnıñ aytqanını yapmağa azır olğanını dep aytqan”, - haber etti Azamatov. Bundan soñ Ahtemovnı qabaatını kamerağa “qabul etmege” mecbur ettiler, evelden azır olğan metinini oqumaq kerek edi, amma bir şey oldı ve video yazısı toqtatılğan. Keççe, rusiye quvetçiler qırım tatarına maskasını kene de taqıp onı maşnağa oturttılar ve olarnıñ sözlerine köre, onı qurşunlanmaq içün ormanğa kettiler. Lâkin maşnanıñ toqtatuvından soñ Ahtemov, onı tutıp alınğanları “emir etkenleri” kibi qaçmağa istemedi, onıñ içün onı kene de bir binağa alıp ketirip aqımnen çekiştire ediler. Advokat tarif etkeni kibi, böyle azaplardan soñ, onıñ qoruyıcısı, bütün vesiqalarnı imzalamağa red etken, bundan soñ onı işğal etilgen Aqmescitteki rusiye FTH binasına alıp ketirdiler. 

Aziz Ahtemov

Asan Ahtemovnıñ ağası Azizniñ evinde tintüv daa erte başlanğan. Azizniñ qıdıruvı aqqında uyğun yazısını öz tevqiften evel yayınlağan edi. Advokat İslâm Velilâyev, azizge ilk küz aynıñ 13 kirip oldı. O, onıñ qardaşı kibi, aqım ile azabı aqqında bildirdi. “FTH tahqiqiy idaresinde meni qoruyıcıma kirsettiler. Onen gizli olaraq körüştim, laf ettim, davanıñ vaziyetlerini sordım. Oña dair qanunsız tedbirler qullanılğanını da tasdıq etti. Böyle basqısı astında şaatlıq berdi”, - tarif etti Velilâyev. 

Şevket Üseinov ve Eldar Odamanov bu davanıñ figurantları degiller. Olar Aqmescitteki FTH binasından çıqqanından soñ olarnı kene de apis ettiler. Odamanov ve Üseinovnıñ şahıslığını tasdıq etken vesiqalarnıñ yoq oluvı sebebi olğan. Olar, “polis hadimi, arbiy hızmetçisi, FTH organlarnıñ hadiminiñ qanuniy emrine boysunmamazlıghı” maddesi boyunca (RF CK 19.3 m.) memuriy tevqifiniñ 15 ve 14 kününe apis etilgen ediler. İlk küz aynıñ 18 Eldar Odamanovnıñ ömür arqadaşı Safiye Mamutova, onıñ aqayınıñ bulunğan yeri ne idarede, ne de advokatqa belli degil olğanını dep bildirdi. O, aqayı, kene de taqiqatnını qanunsız idare etüv usullarına qapılğanını közde tuta. Soñ advokat Lilâ Gemeci, nevbetçiniñ sözlerine atıf eterek, Odamanov MTT’de olğanını bildirdi.